«Νέες προκλητικές αδειοδοτήσεις ανεμογεννητριών στα Ακαρνανικά Όρη από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, παρά την παρέμβαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος», διαπιστώνει με νέα ανακοίνωση της η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.
Η Ορνιθολογική αναφέρει πως οι αδειοδοτήσεις αυτές καλύπτονται από έναν «φερετζέ νομιμοφάνειας», ενώ επί της ουσίας αποτελούν ένα ενιαίο έργο των Ενεργειακών Κοινοτήτων της Ενωσης Αγρινίου.
Αναλυτικά όσα αναφέρονται:
Εντελώς απαράδεκτη και προκλητική κίνηση αποτελεί η έκδοση τεσσάρων (4) ακόμα αδειών (αποφάσεις υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις) για Αιολικούς Σταθμούς (ΑΣΠΗΕ) από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ), στην καρδιά της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά των Ακαρνανικών Ορέων, σε έναν από τους κορυφαίους σε σημασία βιότοπους του Κρισίμως Κινδυνεύοντος με εξαφάνιση από την ηπειρώτικη χώρα Όρνιου (Gyps fulvus).
Και όλα αυτά παρά το γεγονός πως ήδη από τις αρχές του έτους έχουν επισημανθεί οι σκόπιμες παραλείψεις και η αγνόηση επιστημονικών στοιχείων από την ΠΔΕ κατά την αδειοδότηση έξι (6) αντίστοιχων ΑΣΠΗΕ στην ίδια περιοχή [1], που οδήγησαν ακόμα και στην παρέμβαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Συγκεκριμένα:
- Σε έγγραφο προς την ΠΔΕ με ημερομηνία 24/1/2022 [2], το Τμήμα Προστατευόμενων Περιοχών του ΥΠΕΝ κατέστησε σαφές και τεκμηρίωσε πως για έργα που υλοποιούνται εντός Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά απαιτείται η γνωμοδότηση του οικείου Φορέα Διαχείρισης. Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) 1520/2020 [3] που σημειώνει πως για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που πρόκειται να εγκατασταθούν εκτός περιοχών NATURA 2000 αλλά είναι δυνατόν να τις επηρεάσουν σημαντικά, η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή οφείλει να ζητήσει και να λάβει την αιτιολογηµένη γνώµη του εν λόγω Φορέα. Παρ’ όλα αυτά, σε καμία από τις συνολικά 10 άδειες Αιολικών Σταθμών που έχει εκδώσει η ΠΔΕ για τα Ακαρνανικά Όρη δεν έχει ζητηθεί – ληφθεί υπόψη η γνώμη του αρμόδιου Φορέα Διαχείρισης (πλέον Μονάδα Διαχείρισης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων!
- Σε έγγραφο προς την ΠΔΕ με ημερομηνία 23/2/2022 [4], η Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ επισημαίνει πως η περιοχή των Ακαρνανικών Ορέων φιλοξενεί μία από τις σημαντικότερες αναπαραγωγικές αποικίες του Όρνιου και για τη διατήρηση των πληθυσμών του είναι σημαντική η εξάλειψη ή τουλάχιστον η μείωση των επιπτώσεων από τις υποδομές ενέργειας σε αυτά, όπως πρόσκρουση σε ηλεκτροφόρα καλώδια και ανεμογεννήτριες. Ως εκ τούτου, και καθώς δεν έχει γίνει δέουσα εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των έξι έργων, απαιτείται η επαναξιολόγηση της αδειοδότησης των έξι Αιολικών Σταθμών στη βάση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος LIFE IP 4 NATURA, στο πλαίσιο του οποίου υλοποιείται το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τους Γύπες (τα επιστημονικά δεδομένα του οποίου αγνοεί επιδεικτικά η ΠΔΕ, παρ’ όλο που έχουν επανειλημμένα τεθεί υπόψη της!).
- Η CINEA, η υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των Προγραμμάτων LIFE, στην επιστολή αξιολόγησης της πορείας του Προγράμματος LIFE IP 4 NATURA προς το ΥΠΕΝ (συντονιστή του Προγράμματος) εκφράζει την ανησυχία της από την «ακατάλληλη χωροθέτηση αιολικών σταθμών σε μία κρίσιμη περιοχή για τον πληθυσμό των Όρνιων, τα Ακαρνανικά Όρη» και παροτρύνει την ελληνική διοίκηση «να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να σταματήσει ή/και να αποτρέψει οποιαδήποτε δραστηριότητα βλάπτει το είδος-στόχο και την υλοποίηση του έργου».
Καμία από τις παραπάνω παρεμβάσεις, ωστόσο, δεν φαίνεται ότι έχει κάποια σημασία για τη διοίκηση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, η οποία αγνοώντας τις επιδεικτικά εξέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα άδειες για άλλους τέσσερις ΑΣΠΗΕ στα Ακαρνανικά Όρη! Φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη ότι και αυτοί οι ΑΣΠΗΕ –όπως και οι προηγούμενοι έξι– ανήκουν σε ενεργειακές κοινότητες (ΕΚΟΙΝ) της Ένωσης Αγρινίου. Η ΠΔΕ υποστηρίζει ότι τα αδειοδοτημένα έργα είναι «ανεξάρτητα» και ότι οι συγκεκριμένες ΕΚΟΙΝ είναι «εντελώς διαφορετικοί φορείς εκμετάλλευσης» με διαφορετικό ΑΦΜ, διαφορετικά πρόσωπα στα ΔΣ, κ.ο.κ. Οι ισχυρισμοί αυτοί, ωστόσο, προσβάλλουν τον κοινό νου, αν αναλογιστεί κανείς ότι:
– όλες οι ενεργειακές κοινότητες έχουν κοινή έδρα, που συμπίπτει με την έδρα της Ένωσης Αγρινίου,
– η ίδια η Ένωση Αγρινίου μιλάει ανοιχτά για κεντρικό σχεδιασμό των ενεργειακών της έργων [5],
– ότι στα Διοικητικά Συμβούλια των Ενεργειακών Κοινοτήτων περιλαμβάνονται φυσικά πρόσωπα με εργασιακή ή άλλη σχέση με την Ένωση Αγρινίου [6],
– ότι οι Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις (ΕΟΑ) για τα έργα των «διαφορετικών φορέων» εκπονήθηκαν από τον ίδιο μελετητή μέσα σε διάστημα 15 ημερών.
Αφήνουμε, επομένως, καθένα και καθεμία να βγάλει τα συμπεράσματά του για το αν πρόκειται για ενιαίο έργο υπό κεντρικό σχεδιασμό ή «ανεξάρτητα», όπως υποστηρίζει η ΠΔΕ, έργα.
Είναι πραγματικά εξοργιστικό πως η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, αντί στη συγκεκριμένη περίπτωση να διασφαλίσει την προστασία του σπουδαίου φυσικού πλούτου της Αιτωλοακαρνανίας, προβαίνει σε σκόπιμες ενέργειες υποβάθμισής του και μοναδικό της μέλημα αποτελεί να τις ντύσει με έναν φερετζέ νομιμοφάνειας. Η ουσία, όμως, είναι ότι άλλες 10 ανεμογεννήτριες αδειοδοτήθηκαν μέσα στον κρίσιμο βιότοπο του Όρνιου, για να προστεθούν στις ήδη 12 εγκατεστημένες, χωρίς να έχει γίνει δέουσα εκτίμηση των αθροιστικών επιπτώσεων των έργων. Και όλα αυτά συμβαίνουν με το «άλλοθι» των Ενεργειακών Κοινοτήτων, έναν θεσμό προφανώς καλών προθέσεων, που εδώ, ωστόσο, όχι απλά ευτελίζεται, αλλά χρησιμοποιείται ως εργαλείο εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος.
Υπό αυτές τις συνθήκες, κάνουμε έκκληση σε κάθε πολίτη της Αιτωλοακαρνανίας που νοιάζεται για το μοναδικό φυσικό περιβάλλον του τόπου του και την τήρηση των ορθών διαδικασιών αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ να αντιδράσει με κάθε θεμιτό τρόπο σε αυτή την εξόφθαλμη μεθόδευση.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
[2] ΥΠΕΝ: Οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων Υ.Α. 3791/2013 (ΦΕΚ 104Β/24.1.2013), για έργα Α.Π.Ε. Β΄ κατηγορίας εντός Σ.Π.Π. και εκτός περιοχών Natura 2000: https://files.ornithologiki.gr/docs/politiki/APE_B_Katigorias_Entos_IBA.pdf
[3] https://files.ornithologiki.gr/docs/politiki/Apofasi_STE_1520-2020.pdf
[4] YPEN: Aποφάσεις αδειοδότησης αιολικών σταθμών κατηγορίας Β στην ΣΠΠ GR 090 “Όρη Ακαρνανικά”: https://files.ornithologiki.gr/docs/politiki/1_1_Apofaseis_APE_B__GDPP_YPEN.pdf
[5] Αγροτικός Συνεταιρισμός – Ένωση Αγρινίου: Νέα ενεργειακά έργα
[6] Η σύνδεση προκύπτει εύκολα από απλή αναζήτηση στην ιστοσελίδα της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας https://www.businessregistry.gr/publicity/index και στην ιστοσελίδα της Ένωσης Αγρινίου, π.χ. Πρόεδρος της ΕΚΟΙΝ «ΑΝΕΜΟΕΣΣΑ» είναι ο διευθυντής μηχανοργάνωσης και υπηρεσιών του Α. Σ. Ένωση Αγρινίου, Πρόεδρος της ΕΚΟΙΝ «ΙΚΑΡΟΣ ΣΥΝ.Π.Ε» είναι η διευθύντρια του εργοστασίου επεξεργασίας και τυποποίησης ελαιών της Ένωσης Αγρινίου κ.λπ.