Η ερώτηση στη Βουλή:
Προς:
Τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κ. Τσιάρα
Τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Στ. Παπασταύρου
ΘΕΜΑ: «Η Κυβέρνηση οδηγεί σε αδιέξοδο τη θαλάσσια ιχθυοκαλλιέργεια»
Η υδατοκαλλιέργεια είναι στη χώρα μας ένας δυναμικός, εξωστρεφής και παραγωγικός κλάδος με στοιχεία βιοτεχνολογίας και με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Μάλιστα, από τον Economist έχει χαρακτηριστεί ως ο κλάδος που μπορεί να φέρει την «μπλε επανάσταση», καθώς αποτελεί τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο κλάδο τροφίμων. Παράλληλα, η ανάπτυξη του εν λόγω κλάδου έχει και κοινωνικές προεκτάσεις, αφού, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Γεωργίας και Τροφίμων (FAO), συμβάλλει αποφασιστικά στην επισιτιστική ασφάλεια της ανθρωπότητας, ενώ απασχολεί πολυάριθμο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό, διαφόρων ειδικοτήτων, μειώνοντας την ανεργία ιδίως στις μειονεκτικές και νησιωτικές περιοχές.
Το 2011, επί της τότε κυβέρνησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ, η Ελλάδα πρωτοπόρησε σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς εγκρίθηκε το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Υδατοκαλλιέργειας (ΕΠΧΣΑΑ -Υ), το οποίο παραμένει σε ισχύ μέχρι και σήμερα. Δυστυχώς, όμως, οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν, συμπεριλαμβανομένης και της δικής σας, δεν προχώρησαν στην ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού και της οριοθέτησης Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ) μέσω της έκδοσης των αναγκαίων Προεδρικών Διαταγμάτων. Συγκεκριμένα, 14 χρόνια μετά την έγκριση του ΕΠΧΣΑΑ-Υ, έχουν κατατεθεί 25 αιτήματα οριοθέτησης Π.Ο.Α.Υ. και μόλις 7 έχουν θεσμοθετηθεί. Μάλιστα, επί της δικής σας διακυβέρνησης δόθηκε εκ νέου παράταση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας θεσμοθέτησης έως τις 4 Νοεμβρίου του 2025. Ωστόσο, οι αλλεπάλληλες παρατάσεις και το γεγονός ότι έως σήμερα παραμένουν σε εκκρεμότητα τόσα αιτήματα, δείχνει την από μέρους σας έλλειψη σαφούς βούλησης για την ολοκλήρωση των απαιτούμενων ενεργειών, ενώ είναι απορίας άξιο πως σε λίγους μήνες θα εγκριθούν τα εκκρεμή αιτήματα και θα εκδοθούν τα σχετικά Π.Δ.
Έτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος της υδατοκαλλιέργειας, αφορά το Πρόγραμμα Αλιείας, Υδατοκαλλιεργειών και Θάλασσας 2021 – 2027. Συγκεκριμένα, μόλις πρόσφατα δημοσιεύτηκε η προκήρυξη της δράσης 2.1.1. υπό τον τίτλο: «Παραγωγικές επενδύσεις στην υδατοκαλλιέργεια» με συνολικό προϋπολογισμό 71 εκ. ευρώ. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου, τίθενται αναιτιολόγητα τεχνικά και γραφειοκρατικά προσκόμματα στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις για την υποβολή φακέλων, με αποτέλεσμα να αποκόπτονται από το Πρόγραμμα.
Έτσι σε συνδυασμό με τη μη ολοκλήρωση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου καθίσταται αδύνατος ο στόχος του εγκεκριμένου από την Ε.Ε. Πολυετούς Εθνικού Σχεδίου για την Ανάπτυξη των Υδατοκαλλιεργειών 2021 – 2030 για ετήσια αύξηση της παραγωγής κατά 3% μέχρι το 2025 (η παραγωγή αντίθετα μειώθηκε) και κατά 5% μέχρι το 2030 με πιθανή συνέπεια την διακοπή των χρηματοδοτήσεων μέσω ΠΑΛΥΘ, όπως συνέβη και στο παρελθόν. Επίσης, υπάρχει δυσαρμονία του υπό εξέλιξη Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό και των Προεδρικών Διαταγμάτων για καθορισμό χρήσεων στις περιοχές Natura με το ισχύον Ειδικό Πλαίσιο των υδατοκαλλιεργειών.
Επειδή, με βάση τα όσα παρατέθηκαν ανωτέρω προκύπτει ότι ο εν λόγω πάλαι ποτέ κραταιός παραγωγικός κλάδος του πρωτογενούς τομέα παρουσιάζει στασιμότητα
Επειδή, εκτός των ανωτέρω, ο εν λόγω κλάδος πλήττεται από την κλιματική κρίση με επιπτώσεις στην αύξηση της θνησιμότητας και της έντασης των ασθενειών των ιχθυοπληθυσμών με αποτέλεσμα να είναι απαραίτητη η οικονομική του στήριξη.
Επειδή, πλήττεται περαιτέρω η ανταγωνιστικότητα του εν λόγω κλάδου λόγω εξαγωγών προς την Ε.Ε., μέσω Ελλάδος, σημαντικών ποσοτήτων τουρκικών ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας, ενώ διαφαίνεται κίνδυνος εξαγοράς μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας που υπολειτουργούν από οικονομικά συμφέροντα τρίτων χωρών.
ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ ΟΙ κ. ΥΠΟΥΡΓΟΙ
1) Υπάρχει και ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα έγκρισης των εκκρεμούντων Π.Δ. ίδρυσης Π.Ο.Α.Υ.;
2) Προτίθεται η κυβέρνηση να προχωρήσει σε άμεση ανάθεση μέσω Προγραμματικής Σύμβασης με Ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια / Ερευνητικά Κέντρα (Πανεπιστήμιο Πατρών, ΕΛΚΕΘΕ) για τη σύνταξη αναθεωρημένου / νέου Ειδικού Πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες, καθώς το ισχύον λήγει την 4.11.2026;
3) Σχεδιάζει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να προχωρήσει σε ουσιαστικό έλεγχο των αδειών μονάδων υδατοκαλλιεργειών καθότι έχουν παρατηρηθεί παράτυπες υπεκμισθώσεις μονάδων;
4) Υπάρχει σχέδιο ουσιαστικής στήριξης των επιχειρήσεων του κλάδου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης που έχουν οδηγήσει σε αυξημένες θνησιμότητες και ένταση ασθενειών και συγκεκριμένα μέσω της ενεργοποίησης μέτρων / δράσεων του ΠΑΛΥΘ 2021 – 2027 για επιδότηση χρήσης εμβολίων και ασφαλίστρων ιχθυοπληθυσμών;
5) Σχεδιάζει η κυβέρνηση να ελέγξει την δίοδο προς τις αγορές της Ε.Ε. σημαντικών ποσοτήτων τουρκικών ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας μέσω Ελλάδας;
6) Υπάρχει σχέδιο αποτροπής της εξαγοράς μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας που υπολειτουργούν σε παραμεθόριες περιοχές από οικονομικά συμφέροντα τρίτων χωρών;
ΟΙ ΕΡΩΤΩΝΤΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
Χνάρης Εμμανουήλ
Βατσινά Ελένη
Γερουλάνος Παύλος
Νικητιάδης Γεώργιος
Νικολαΐδης Αναστάσιος
Χριστοδουλάκης Εμμανουήλ
